Шайқақтап билеп алыстай берген жалғыз құйыннан көз алмай тебіренеді Пахраддин. Жанына у себіліп күрсінеді. Алдамшы... жалған дүние... Бұның да басынан өткені-ау... Өткені-ау... Бір күнгідей болған жоқ. Кеп-кеше еді. Бала боп тайға шапқаны, жігіт боп ат жалын тартып мінгені, түн баласы үйқы көрмей қызды ауылды торығаны, соның бәрі кеп-кеше еді. Одан беріде есі кірді, ел қамын ойлады. Әділет қуды, дау-шарға араласты. Би атанды. Ірілік емес, бірлік іздеді. О да бір заман екен-ау. Киіз туырлықты көшпендінің келмеске кеткен заманы екен-ау. Көрген түстей өтті кетті. Зым-қайым. Бәрін айт та бірін айт, басын ақ шалып жасы алпысқа таяған шағында бүйтіп аштан өлермін деп ойлап па еді Пахраддин?!... Ит -құзғынға жем болып далада көмусіз қалармын деп ойлап па еді... О, паруардігер, сонша итқорлықпен өлетіндей не жазығы бар еді бұның? Ең болмаса күнәсін біліп неге өлмейді? Не үшін, қай қылығы үшін бұндай зауалға тап келді? Қай қылығы үшін?

Өзегі талып өлім халінде отырған Пахраддиннің көкірегін осындай запыран ащы ойлар торлайды. Оқта-санда еңсесін көтеріп қаңырап сұлық жатқан жапан дүзге шаршаулы назар жібереді. Адам-қара көрінбес пе екен деп. Арқа тұсы бірсыдырғы тегіс сыңсыған раң, жусанды кең жасыл алап-ты. Арагідік сағымға қалқи жүзіп бұлтиған ақ селеулі құмайт шағылдар да кездеседі. Назары сондай бір шағылдан ысырылып өтіп күншығысқа қарай жылжи берген. Көк сағымы көлдей көлкіп бұлдыраған жайпақ жотаны қыдыра берген. Сол-ақ екен, я, паруардігер, көзіне сенсін бе, сенбесін бе, әлгі ұзыннан шұбап сұлық жатқан жотаның үстінде томпиған бір үй тұр. Сағымнан жартылай шығып үлкен ақ боз үй тұр. Пахраддин ал кеп шұқшисын. Жоқ, айна қатесі жоқ, ақ күмбез үй тұр. Астапыралла, бұ қашан келіп қонған үй? Жүрегі өрекпіп кетті Пахраддиннің.

— Бейбіше! — деді, қуанышын ірке алмай.

— А! — деді Сырға көзі жұмулы қалпы. .

— Бәйбіше, әне... Әне үй тұр.

— Не?..— деп, көзін ашты әлсіз Сырға.

— Әнеки... О құдірет! Үй тұр... Біздің үй!

Сырға көзін ашып, мойынын бұрды.

Бұ кезде Пахраддин тәлтіректеп тұрып кеткен еді орнынан. Есалаң жаңдай қолын алға созып, алыс көкжиектен көз алмай екі-үш аттай беріп іркілді.

— Әнеки! Ана белдің үстінде тұр! Біздің үй...

Сырға қолымен көзін көлегейлеп сығырайып кеп қарады, көлденең белге. Көзіне еш нәрсе түспеді. Дүниенің бәрі бұлдыр көк сағым. Көкжиек жидіп еріп бұлдырайды. Құбылып қыбырлайды.

Пахраддин тіктеліп теңселе тұрып буыны жоқ адамдай аяғын әрпіл-тәрпіл басып қозғалды.

— Қайсы? — деді Сырға сыбырлап.

Бірақ, дауысы шықпады. Пахраддин жейдесін жел кеулеп, жалаң аяқ қозғалып барады. Соқыр адамдай екі қолымен ауа қармап, біртүрлі ебедейсіз аттап басады. Осы сәт Пахраддин Сырғаның көзіне тәй-тәй басып бара жатқан бір үлкен сәбидей елестеді. "Құдайым-ау, құлайым-ау" деп қылпылдайды іші.

— Я, ата-баба! Я, Барақ! — деп әулие-әнбиелерге жалбарынып, құламауға әрекет етіп, қалт-құлт басып құм-баурайдан ойпаңға түсе берді Пахраддин. Тізесі құрмағырда әл жоқ. Салмағын ұстай алмай біресе оңға, біресе солға ауытқиды. Бірақ, кеудесінде жан барда іркілуге жоқ Пахраддин. Құласа да қайтпас, қажымас, ұрынып өлер. Бұ тірліктегі соңғы үміт, соңғы сәуледейін көз ұшында бұлындаған сол бір үйге жетпей шегінбес. «Төбе басында қалды, жалғыз қалды, Сырғаны құтқарыңдар!» дер. Соны айтып өлер. Сырғаны құтқарып өлер.