Фариза Онгарсынова сборник стихов / Фариза Оңғарсынова өлеңдер жинағы - Фариза Онгарсынова / Фариза Оңғарсынова

бай ауыл қалды осылай дүрбелеңге.

Кәдімгі жиырмасыншы жыл еді бұл,

жасарып жаңа өмірмен түледі қыр.

Әлі де байлар елде бақ түзеді,

әндесіп ақ бандымен тілегі бір.

Дабылы жаңғыртса да он жетінің,

Бүтіндеп болған жоқ қыр кем-кетігін.

Шұбырған ақ бандының қалдықтары

Биыл жаз бермей қойды елге тыным.

Нарынның жорықтардан қашты реңі,

елде әлі жасақшылар тапшы да еді,

Манашта милиция бөлімінің

Қайыржан Молдағүлов бастығы еді.

Сәске түс. Құмдар қызып жалындады,

О, Нарын, қысың қарлы, жазың жалын

он шақты үй Қайыржанның ауылы еді

отырған Сартөбенің маңындағы.

Құмында банды жүр деп Бозалақтың,

Жетті ғой елге істеген азабы ақтың.

Соларды қапылыста ұстаймыз деп,

кеткен-ді бәрі аттанып азаматтың.

Төккенде күн сәулесін шашыратып,

құм жатты ыссылықтан басы қатып.

Ауылда жайбарақат бала біткен

отырды көлеңкеде асық атып.

Кенеттен дүбір шықты сатырлаған,

шамасы ат тұяғы-ау жақындаған.

“О не?” - деп үрпиісе тысқа шықты,

кеп қалды он бес шақты аттылы адам.

“Банды” деп ауыл түгел елеңдеді,

маңырап қозы-лақ та көгендегі.

Дабырлап келе жатыр, естіледі

“начальник”,“милиция”дегендері.

Жүздері сұсты ылғи атты кісі,

асынған қылыш, мылтық, жат жүрісі.

үлкендер бас шайқады көрді дағы,

“Бандылар болмағай, - деп, - тап мұнысы”.

- Дәндеген ақ әскерін олжа қылып

Біздің “дос” қайда— шықсын Молдағұлов!

Киіз үйге телмеңдеді қазақ-орыс,

паңданған қара торы жорға мініп.

Найзамен әйелдердің түртіп ішін,

мәз болып біреулері тұр күлісіп.

“Ә” десе, ажал төніп амал құрып,

тұрды ауыл адамдары күрсінісіп.

Жапырлап аттарынан түсті бәрі,

“Көре алмай жүр екен, - деп, -күштіні әлі!”

Қазанды қатық толы үйге әкеліп:

“Тәтті, - деп,—дос шарабы”, - ішті бәрі.

Төзіп көр мынау іске, болса шыдам,

жаны ашыр тым болмаса болсашы жан!

""Қазанын қақыратты"" десін деп жұрт,

бір теуіп қақ айырды ортасынан.

- Біздерге салды балаң қандай ылаң,

түбі оны тірі айырам жан-жайынан.

ұлыңа арызыңды айтарсың, - деп,

кемпірді қойып қалды маңдайынан.

Анасы Қайыржанның Ақкенже еді,

көрмеген мыналардай жат пендені.

“Ақ дәмім жібермесін!” - деген кезде,

офицер қылышына тап бергені.

Жауыздың жаны қаннан тіксіне ме,

о, адам, мұндайларды күшті деме!

Әлгіде-ақ тілі сайрап сөйлеп тұрған

ұзыннан қақ бөлініп түсті дене!

Қыз-келін, кемпір мен жас өрендері

тұр мынау бұзықтардың боп ермегі.

Қолдарын артқа байлап шырылдатып,

желіге құлындайын көгендеді.

Ауылға ақылшы еді. өлді. Кетті.

үй ішін алқызыл қан көлдіретті.

Шошынған келін бала “шешем-айлап”,

жас тұнып жанарларын мөлдіретті.

Жарылып дене жатыр түскен сұлық

жоқ мынау қанішерге істер қылық,

Шуласып бала біткен, әйел жағы

егіліп жыласады іштен тынып.

Барлығын қырық шақты ең кемінде

жатқызды қойдай тізіп жерге, міне.

- Ойынды көрсетейік, - деп қояды,-

советтің милиционерлеріне.

Бас қосып “банды” деген тағыларың,

салуда ойға келген бар ылаңын.

Киіз үйін Қайыржанның сатырлатып

түсірді ортасына шаңырағын.

—Қалмасын, -деді офицер, - қимас мүлік,

кетейік жұртын оған мирас қылып!

Бөктерді аттарына үй біткеннен

бар тәуір дүниені жинастырып.

Шығысқа жөнеп берді банды қашып,

ала шаң ауыл үстін қалды басып.

Күңіреніп Сартөбенің бауырында

бір ауыл жатты осылай қан жыласып."

"Айналамнан көре алмай пір тұлғаны

жүргенімде, кәсібім – құлқын қамы,

алмас қылыш жарқылдап жеті түнде

ұйқылы-ояу арымды тұр-тұрлады.

Қағылды ма жанымның содан шаңы –