Песня Кобыланды батыра / Қобыланды батыр жыры - Народная песня / Халық жыры

Қырық бес кез Қызыл ер,

Шырағым, тектен бермес-ті».

Отырып бұлар кеңесті...

Мінген аты ала еді,

Қылшық жүнді қара еді.

Тоқтау салды Естеміс,

Жібергісі келмей баланы.

«Батаңды бер, көке,— деп,

Алдын-артын орады.

ЖадЖ қыламын, Естеке,

Жеті кәміл бабаны!»

Барғысы келіп батырдың,

Тоқтамайды табаны.

Естемістей еріңнің

Таусылғасын амалы,

Батасын беріп қол жайып,

Жад қылады Құданы <қосылма>.

Үстіне сауыт кигізді,

Жанына байлап болатты,

Беліне садақ ілгізді.

«Тапсырдым,— деп,— Жалғызға!»,

Амандасып жүргізді.

Жүрегі таймай баланың,

Ерлігін кәміл білгізді.

Тобылғы меңді торы атпен

Дөңгелетіп жөнелді.

Атып жатқан жеріне

Іркілместен келеді.

Келгендігін баланың

Көктім Аймақ көреді.

Айбатынан сестеніп,

Баланы келген сынады.

Қобландыдай төрені:

«Қазақтың ері келді»,— деп,

Көктім Аймақ патшасы

Кезекті бұған береді,

Кәміл пірлер жебеді.

Қолына алып толғанып,

Қозы жауырын жебені,

Ат үстінен шіреніп,

Сонда тұрып тартады.

Кәміл пірлер сенгені,

Құрулы бақан басында

Екі бөліп ұшырды

Ай астында теңгені.

Құртқа көріп батырды,

Шашу шашып басына,

Бұралып келді қасына.

Нұрына тойып төнгені,—

Көзі көрмей өңгені,

«Іздеген теңім келді»,— деп,

Патшаға салып жеңгені.

Айтқан серттен қайта алмай,

Отыз күн ұдай ойын қып,

Қырық күн ұдай тойын қып,

Көктім Аймақ атасы

Қыз Құртқаны бергені.

Жұртын жиып той қылып,

Аққа белін шешіпті,

Пайғамбар құда несіпті.

Құртқа сынды сұлуды

Қобландыдай батырға

Берейін деп жатқанын —

Қырық бес кез Қызыл ер

Хабарын мұның есітті.

«Меніменен күресіп,

Жықса, алар»,— десіпті.

«Аты-тонын олжалап,

Аман қайтса, жарар»,— деп,

Өзінше желдей есіпті.

Бетіне жан қаратпай,

Көңілі әбден өсіпті.

Бұл сөзді естіп Қоблан:

«Артымда жау қалдырман,

Берсе Құдай несіпті».

Мініп алып атына,

Қызыл ерге келеді,

Келіп те сөйлей береді:

«Қобланды келді, шықсын!»,— деп,

Дауыстап хабар береді.

Шықпағасын Қызыл ер,

Жүгіріп үйге енеді.

Төсекте жатып Қызыл ер

Қобландыны көреді.

«Аяғыммен күрес»!,— деп,

Бір аяғын береді

Алпыс құлаш ала арқан,

Қызыл ердің ілулі

Босағада тұр еді.

Іліп алып аяққа,

Мініп алып торы атқа,

Дүрілдетіп жөнелді.

Қызыл ерді сүйретті,

Сүйреткі қылып үйретті.

Ішінде шеңгел тікенге

Өкпе-бауырын түйретті.

Тақымға салып сүйретіп,

Қабырғасын күйретті.

Менсінбеген дұшпанды

Ақыл тауып үйретті.

Көкпары қылып дұшпанын,

Тау мен тасты күңірентті.

Қорлықпенен өлсін деп,

Қызыл ерді еңіретті.

Тасқа соғып боршалап,

Кеудесінен жан кетті,

Домаланды жерге бас.

Қобланды сынды жас бала

Істі орнына келтіріп,

Құртқаға келіп сөйледі,

Көңілі ердің желпініп.

«Сұлтаным не қылды екен»,— деп,

Құртқа сұлу жүгіріп,

Алдынан шыққан ентігіп,

Көктімге хабар береді.

Дұшпанынан құтылып,

Көңілдері жайланды.

Жөнелтуге Құртқаны

Көктім Аймақ ойланды.

Алтынмен ішін безеген,

Сырты күміс ақ отау

Келістіріп түзеген,

Арттыруға сайланды

Қырық түйе қазына,

Қырық құл мен қырық күң

Қосып берді қызына.

Ел-жұртымен қоштасқан

Құртқа сынды сұлудың

Жұрт таң қалды назына,

Сөйлеген сөзі — базына.

Көктім Аймақ көрісіп,

Ертеңгі Шолпан батқанда,

Сарғайып таң атқанда,

Жөнелтуге Құртқаны

Жүгін артып жатқанда,

Қобланды бала келеді,

Көктімге сәлем береді: